Мнение

Уладзімір Някляеў. ПРАЎДА. Накіды на закіды намесніка старшыні “Маладога фронту” Івана Шылы

 

Уладзімір Някляеў. Паэт, лідэр агульнабеларускай кампаніі “Гавары праўду!”

Ад пачатку разумеючы, што, апрача ціску ўлады, грамадзянскую кампанію “Гавары праўду!” будзе паскубваць, не роўна дыхаючы, яшчэ й апазіцыя, я ўзяў за правіла не адказваць ні на якія закіды ў наш бок. Не ўлазіць ані ў якія апазіцыйныя разборкі. Не губляць на гэта сілы і час займацца справай. Аднак правілаў, як вядома, не бывае без выключэнняў…

Чаму я вырашыў адказаць (пры ўсіх астатніх папроках і абвінавачваннях) менавіта на закіды Івана Шылы? Па-першае, таму што сімпатызую яму асабіста: ён з тых маладафронтаўцаў, дзеянні якіх (а значыць, і пазіцыя) заслугоўваюць павагі. Па-другое, таму што ён з таго пакалення, дзеля якога (і з якім) мы й распачалі грамадзянскую кампанію “Гавары праўду”.

З якой мэтай?

Вось дакумент, які называецца “Стратэгія кампаніі “Гавары праўду” і які перададзены мной у рабочую групу па выпрацоўцы агульнай стратэгіі аб’яднанай апазіцыі на чарговых прэзідэнцкіх выбарах.

Цытую пачатак:

“Кампанія “Гавары праўду!” ствараецца ў знешнепалітычнай і унутрыпалітычный сітуацыі, спрыяльнай для перамогі дэмакратычных сіл у Беларусі.

Дзейнасць кампаніі ўнутры краіны скіраваная на стварэнне ўмоў для дасягнення перамогі, найпершай з якіх з’яўляецца адзінства дэмакратычных сіл. Пры немагчымасці кансалідацыі кампанія дзейнічае самастойна.

Знешнепалітычная дзейнасць кампаніі скіраваная на ўзаемадзеянне з палітычнымі сіламі, якія сваімі ўплывамі здольныя наблізіць прэзідэнцкія выбары ў Беларусі да дэмакратычных стандартаў” . 

Тое, што гэты дакумент дасюль мы не публікавалі — не стратэгія, а тактыка. Трэба было паспець набрацца сілы да таго, як нас паспрабуюць знішчыць. І мы паспелі.

Калі мэта ўсталяваць дэмакратыю “нічога не ўяўляе ў ідэйным сэнсе”, дык што тады ў тваім разуменні ёсць ідэя, Іване?

Адзін з доказаў нашай “безыдэйнасці” нібыта ў тым, што, не надта разлічваючы на перамогу ідэі (духу), мы ўключылі ў барацьбу не духоўнае, а матэрыяльнае: грошы. Што мы перакупляем сяброў розных партый і рухаў, на шматкі раздзіраючы апазіцыю, якая дасюль была цэласнай, а пра грошы нават не сніла.

Пакінем у баку сны…

Калі мы пралічвалі, якія сродкі спатрэбяцца для правядзення кампаніі, мы разумелі: колькі б мы грошай ні сабралі — у Лукашэнкі іх будзе больш. Амапаўцу заплацяць не столькі, колькі валанцёру. Але кожнаму — за што?.. І ў гэтым “за што?” — перавага кожнага валанцёра над кожным амапаўцам.

Разумеючы гэта, разлічвалі і разлічваем мы не на грошы, а на людзей. На цябе, Іване, і на такіх, як ты.

У нас зусім не столькі сродкаў, як некаму ўяўляецца. Проста мы стараемся эфектыўна іх скарыстоўваць. Канцэнтруем на асноўных напрамках. Таму кожны раз вырашаем задачы, якія ставім. Якія — прыступка за прыступкай — вядуць нас да мэты.

Я веру ў тое, што мы да яе дойдзем. Што пераможам — і зменім Беларусь.

Цябе цікавіць: у які бок?..

Праз канстытуцыйную рэформу ў бок парламенцка-прэзідэнцкай рэспублікі з наданнем усё большых паўнамоцтваў парламенту і абмежаваннем паўнамоцтваў прэзідэнта, каб у Беларусі ніколі ўжо не ўзнікла не тое што дыктатура — сама магчымасць яе.

Праз эканамічную рэформу ў бок рынкавай эканомікі з рэальнымі інвестыцыямі ў вытворчасць, у новыя тэхналогіі, з непарушнай прыватнай уласнасцю — у тым ліку на зямлю.

Праз абедзьве рэформы ў бок насамрэч незалежнай, заможнай, дэмакратычный — з еўрапейскімі традыцыямі — Беларусі. З еўрапейскімі традыцыямі, бо нашы продкі — стваральнікі адной з першых (і найлепшых) еўрапейскіх канстытуцый.

Усё гэта ўжо даўно павінна было б у нас быць. Чаму ж да сёння мы гэтага не дасягнулі? Чаму 16 гадоў (амаль усё тваё свядомае жыццё, Іване) у Беларусі пануе ўлада, якая спляжвае ўсё беларускае? Чалавечае. Годнае, высокае… Каго, апроч улады, у тым вінаваціць? Апазіцыю? Каго ў апазіцыі?..

Я не стаў вінаваціць нікога, апроч сябе самога. Тое самае раю зрабіць і астатнім.

Сам я ў гэтым часе жыў. І нічога нельга спісаць на тое, што я паэт, што палітыка — не мая справа. Ніхто не можа апраўдацца тым, што ён не палітык. Бо кожны — грамадзянін.

Праблема, зразумела, не ў маіх — ці ў нечых — рэфлексіях. Не ў віне і пошуках апраўданняў. Усё гэта мной адкінута (пакінута на пасля), каб не замінала. Каб ясна бачыць мэту і шлях да яе.

Я б вельмі хацеў, каб на гэтым шляху ты быў побач, Іван. Не зважаючы на плёткі і чуткі, быў з праўдай. Бо, як сказаў невядомы мне палкоўнік з відэароліка, знятага ў дзень тваёй вайсковай прысягі: “Праўда ў нас адна”.

У траўні гэтага года прадстаўнікамі 12 моладзевых арганізацый быў прыняты “Мемарандум беларускае моладзі”. У ім сказана:

“…Мы, ніжэй падпісаныя прадстаўнікі моладзевых дэмакратычных аб’яднаньняў, падпісваем наступны мэмарандум галоўных патрабаваньняў да кандыдатаў у прэзыдэнты ад дэмакратычнага руху Беларусі:

Па-першае, кожны палітык, каторы агучыў свае прэзыдэнцкія амбіцыі, павінен ад пачатку сваёй перадвыбарчай дзейнасьці заклікаць грамадзянаў Беларусі ня толькі прыходзіць на выбарчыя ўчасткі, але і прыходзіць на галоўную плошчу Беларусі — плошчу Кастуся Каліноўскага, каб разам дамагацца праўдзівых вынікаў галасаваньня.

Па-другое, кожны кандыдат у прэзыдэнты, каторы прадстаўляе дэмакратычны рух, павінен патрабаваць правядзеньня свабодных выбараў і адстойваць сапраўдны падлік галасоў да поўнай перамогі”.

На мемарандум моладзі не адраэгаваў пакуль ніводны з магчымых кандыдатаў у прэзідэнты. Мочаш лічыць, Іван, што гэтым лістом да цябе я падпісваюся пад гэтым мемарандумам.

Меркаванні калумністаў могуць не супадаць з меркаваннем рэдакцыі. Запрашаем чытачоў абмяркоўваць артыкулы на форуме, прапаноўваць для ўдзелу ў праекце новых аўтараў або ўласныя матэрыялы.