Мнения других авторов
- 30.03 // 12:45 Игорь Драко. СТРАСТИ. Бабий бунт, или Подиум для кандидаток // Статья
- 29.03 // 12:54 Владимир Подгол. МЕЖДУ СТРОК. Брюсу Бакнеллу — мы помним Будапештский меморандум. А вы? // Статья
- 28.03 // 12:46 Рыгор Кастусёў. ЛІНІЯ ФРОНТУ. Як інвестыцыі закапваюцца ў зямлю // Статья
- 27.03 // 12:38 Анна Красулина. ТАЛАКА. Как реформировать энергетику Беларуси и избежать войны // Статья
- 26.03 // 15:22 Андрей Дмитриев. ПРАВДА. Мечты Лукашенко и реальность // Статья
Другие Мнения этого автора
- 04.09 // 10:48 Сяргей Дубавец. СВАБОДА. Антыблогер // Статья
- 27.08 // 10:52 Сяргей Дубавец. СВАБОДА. 50 // Статья
- 19.08 // 11:11 Сяргей Дубавец. СВАБОДА. Нацыя двухногіх зэдлікаў // Статья
- 12.08 // 11:48 Сяргей Дубавец. СВАБОДА. Зямля пад крыламі хімеры // Статья
- 05.08 // 11:27 Сяргей Дубавец. СВАБОДА. Краіна хакераў // Статья
Мнение
Сяргей Дубавец. СВАБОДА. Дом з пацукамі
Сяргей Дубавец. Пісьменнік, журналіст, выдавец. Нарадзіўся ў 1959 годзе ў Мазыры. Пісаў усё жыццё, шмат і ва ўсіх жанрах, пераважна — у палемічным. Выдаў некалькі кніг эсэістыкі і прозы. Асноўная тэма творчасці — шуканне ўласнае тоеснасці беларуса ў сваёй краіне і ў свеце, у гісторыі і ў космасе. Быў рэдактарам газет «Свабода» (1990) і «Наша Ніва» (1991). З 1997 мае на Радыё Свабода аўтарскую перадачу «Вострая Брама». |
Аднак пакінем тых, хто піша даносы па працы, і звернемся да астатніх.
Ёсць розныя матывы, з якімі чалавек бярэцца абмазваць бліжняга дзярмом. Адзін з такіх матываў — прыроджанае мізантропства. Распазнаць яго проста. Такі пісарчук заўсёды гіпертрафаваны эгаіст і любіць ён ва ўсім свеце толькі адну асобіну — сябе. Але важна разумець, што праявы мізантропіі не бываюць сістэмнымі і метадычнымі. Нагрэўся — астыў. Калі ж «мізантроп» сістэмны і метадычны, яго смела можна аднесці да першай катэгорыі — да тых, хто «на рабоце».
Самая пашыраная катэгорыя віртуальных паклёпнікаў аб’ядноўвае людзей у гэтай справе выпадковых. І, каб зразумець іхні матыў, трэба разабрацца з абстрактным паняткам свабоды.
Свабода — слова прыгожае, але агульнае. Як яго растлумачыць? І як зразумець, што табе свабода — патрэбная? Колькі разоў даводзілася чуць ад людзей паспалітых: на халеры нам ваша свабода? Свабоду на хлеб не намажаш! Свабода — ад чаго і ад каго свабода?
Ёсць даволі пашыранае ўяўленне, што поўная свабода — гэта ўседазволенасць. Свабодны — значыць, як хачу, так і рагачу. А процілеглы свабодзе стан — няволя, турма. Нават у крымінальным кодэксе запісана — пазбаўленне волі, значыць, свабоды.
Але насамрэч гэта не так. Уседазволенасць — гэта вызваленне ўласных цёмных інстынктаў, здзічэнне. Якая ўжо свабода — у неўсвядомленым шаленстве? Што да турмы, дык ёсць мноства прыкладаў, калі менавіта за кратамі людзі пачувалі сябе свабоднымі. Унутрана, вядома.
Насамрэч свабода — гэта адказнасць. Чым менш ты падзяляеш сваю адказнасць за сябе, за блізкіх, за свае думкі з іншымі — з дзяржавай, з бацькамі, з начальнікам — тым больш ты свабодны ў сваіх думках і ўчынках. Пра такіх людзей кажуць: ён сам — цэлы свет.
Калі ж казаць пра супрацьлегласць свабоды, дык гэта — спакуса. Якраз тая цемень істоты, што глыбока схаваная ў кожным чалавеку недзе пад страўнікам, спакушаецца выйсці на паверхню і ператварыць нармальную істоту ў сапраўднага мярзотніка як для атачэння, так і для сябе самога.
Такім чынам, мы ўжо можам апісаць працэс свабоды, які адбываецца ў чалавечай асобе. Гэта змаганне адказнасці і спакусы. Чалавек спакушаны (царкоўнікі дадалі б — спакушаны д’яблам) — безадказны і несвабодны. Ён можа ўбірацца ў розныя адзенні. Напрыклад, мастака, якому трэба «выйсці за межы прыстойнасці», альбо пінкертона, які павінен даведацца чыюсьці тайну і таму бясконца ператрасае брудную бялізну, альбо нават суддзі, які выкрывае і асуджае сабе падобных за існыя і прыдуманыя грахі.
Звычайна людзі стараюцца не паказваць свае ўнутраныя рогі ды капыты. Спачатку выхаванне не дазваляе нам парушаць спакой іншых і разбураць дыстанцыю дачыненняў. Потым наша ўласнае жаданне свабоды робіць нас адказнымі за нашы словы і ўчынкі. Так, прынамсі, склалася ў традыцыйным свеце.
Але вось, як выпрабаванне традыцыі, з’явіўся інтэрнэт. Многія адчулі, што ў віртуальнай прасторы ты — гэта, быццам, не зусім ты. А значыць, можна даць волю спакусе выставіць свае капыты і выпусціць на волю тую падстраўнікавую цемень, што так свярбіць тваёй істоце.
Што казаць, далёка не ўсе спраўляюцца з гэтым выпрабаваннем. Ад таго беларускі інтэрнэт і выглядае часам клаакай, і ўся інтэрнэт-супольнасць быццам замазаная гэтым. Нават тыя, хто паводзіць сябе прыстойна. Не скажу, што мяне надта турбуе выгляд нашай супольнасці — урэшце, выключыў кампутар, і ты да яе не належыш. Быццам бы. Але найперш мяне турбуе «цёмная вада», у якой ловяць сваю рыбу тыя, хто прыходзіць у гэтую памыйку як на працу з самымі пэўнымі мэтамі — абмазаць брудам тых, на каго ўказалі працадаўцы, дэмаралізаваць і перасварыць нашу супольнасць паміж сабою.
Дык вось. Давайце ўсе разам пазбавім дэмаралізатараў шанцаў. Давайце лакалізуем «цёмную ваду». Проста з Новага году і пачнем. Давайце дамовімся — не пісаць у інтэрнэце гадасці і наветы, усялякую мізантропскую хлусню і даносы. Нават калі вельмі хочацца. Урэшце, можна перацярпець. У тым выпадку, калі гэта не ваша работа і калі вы такім чынам не ўтрымліваеце сям’ю, альбо не прыкрываеце свой бізнес.
Калі перацерпім, тады адразу стане ясна, хто тут проста чалавек, а хто «працуе», гэта значыць, «злівае» тое, што атрымаў ад кампетэнтных органаў. На гэтага другога не варта ані злавацца, ані крыўдаваць. Але і шкадаваць яго не варта. Будзьма прыстойнымі, спагадлівымі, ветлівымі. Створым вобраз беларускай інтэрнэт-супольнасці не як клаакі, а як утульнага дому. Хай сабе і з пацукамі. Галоўнае, каб яны не гаспадарылі па ўсёй хаце і каб мы ведалі норы іх.
Последние Комментарии