Обсуждение: Стаць удзельнікам агульнанацыянальнай дыктоўкі можа кожны

Дзякуй!

Выдатны артыкул!

Отрывки из двух «Вечных миров» с Московией можно тоже читать как диктант:
У 1408 войска ВКЛ выступіла ў паход на Маскву. На мяжы дзяржаў — рацы Угры, іх сустрэлі маскоўскія войскі з татарскай дапамогай. Пасля шматдзённага стаяння войскаў на супрацьлеглых берагах ракі, Вітаўт і Васіль I заключылі "вечны мір".

Угрскі дагавор 1408 года канчаткова ўсталявала мяжу паміж дзвюма дзяржавамі ў вярхоўях Акі па рэках Угра, Роса і Брыня. Васіль I абавязаўся спыніць падтрымку Свідрыгайлы і прызнаваў за ВКЛ Смаленскую зямлю і Вярхоўскія княствы. У склад мсакоўскага княства ўвайшла невялікая, раней спрэчная, тэрыторыя ў басейне ракі Жыздра (з горадам Перамышль, Казельск, Любуцк).

вайна Вялікга Княства Літоўскага з Маскоўскім княствам у 1492—1494 гадах
Вайна была распачата Маскоўскай дзяржавай за т.зв. «отчнну» — усходнеславянскія землі, што былі ўскладзе ВКЛ. Вайне папярэднічалі парубежныя канфлікты, якія пачасціліся з 1486, калі ваяводы Івана III напалі i разрабавалі Любуцк, Мцэнск i Вяземскае княства.

Літоўска-маскоўская вайна 1507-1508 — трэцяя вайна паміж ВКЛ і Маскоўскім княствам за ўсходнеславянскія землі.
Вайна скончылася безвынікова. 19 верасня 1508 падпісана пагадненне аб «вечным міры», якое замацоўвала межы, што склаліся паміж Маскоўскай дзяржавай і ВКЛ у выніку папярэдніх войнаў (1492—94 і 1500—03).

Літоўска-маскоўская вайна 1512-1522 — чацвёртая вайна паміж Вялікім Княствам Літоўскім і ВКЛ за ўсходнеславянскія землі. «Вечны мір» 1508, якім скончылася вайна Маскоўскай дзяржавы з ВКЛ 1507—1508, маскоўскі бок разглядаў як часовую перадышку. 3 1510 Васіль III,заручыўшыся падтрымкай Лівонскага і Тэўтонскага ордэнаў, займаўся непасрэднай падрыхтоўкай смаленскай кампаніі.

У лістападзе 1512 года войска князя I. Рапніна-Абаленскага і Канюшага I. А. Чалядніна рушыла ў бок Смаленска. У снежні 1512 года на Смаленск былі адпраўленыя галоўныя сілы з Масквы на чале з Васілём III. Пасля шасцітыднёвай аблогі маскоўскае войска, якое пацярпела значныя страты, вярнулася дадому.
У чэрвені 1513 года быў прадпраняты другі паход на Смаленск. Да восені пад горадам была сканцэнтравана 80-тысячная маскоўская армія з вялікай колькасцю гармат і 2-ма тысячамі пішчалялямі. Каля 24 тысяч маскоўскіх ратнікаў ваявалі на Полаччыне, 8 тысяч чалавек — пад Віцебскам, а 14-тысячная групоўка аблажыла Оршу. Жыхары Смаленска зноў адбілі напад маскоўскіх войск, і Васіль III у лістападзе 1513 адвёў свае палкі назад.
У канцы мая 1514 года, пасля зімовай перадышкі, пачаўся 3-і паход на Смаленск, у якім удзельнічала каля 80 тысяч чалавек. 31 ліпеня пасля няспыннага абстрэлу з 300-сот гармат Смаленск капітуляваў.