«Спадчына» предлагает увековечить память Калиновского накануне его 175-летия

/ Общество
Просмотров: 1935 Комментариев: 5

 

Минский городской культурно-просветительский клуб «Спадчына» обратился к обществу Беларуси с предложениями об увековечении памяти Кастуся Калиновского накануне его 175-летия, сообщает БелаПАН.

Авторы обращения напоминают, что 21 января 2013 года исполнится 175 лет со дня рождения Калиновского. В 2013 году также будет отмечаться 150-летие начала восстания 1863 года в Польше, Беларуси и Литве.

«Величие Калиновского в том, что он выступил выразителем и защитником интересов угнетенного и бесправного крестьянства, посвятив этой благородной цели талант мыслителя, публициста и революционера. Он не только сумел возвыситься к признанию необходимости народной революции, но и призвал белорусских крестьян на борьбу против царского самовластия. Калиновский внес ощутимый вклад в формирование белорусского литературного языка, стал творцом белорусской революционной публицистики и издателем «Мужыцкай праўды» — первой газеты на белорусском языке и первого в Российской империи революционного издания крестьянства. Величие Калиновского и в том, что свою короткую жизнь он прожил как настоящий герой. Он поражал всех исключительной мужественностью, стойкостью, смелостью, волей, беззаветной преданностью идеалам освободительной борьбы, нерушимой уверенностью в победе народного дела. Эти качества Калиновского стали примером для воспитания многих поколений белорусов», — говорится в обращении.

Его авторы предлагают создать музей восстания 1863 года в Минске или в ближайшем удобном месте возле столицы (например, в деревне Плебань Молодечненского района Минской области, где похоронены повстанцы во главе с руководителем отряда Юлианом Бакшанским); открыть музей Калиновского на его родине в городском поселке Свислочь Гродненской области; поставить памятники Калиновскому в Минске, Гродно и Свислочи; установить мемориальные доски в местах активных действий повстанцев. Кроме того, члены клуба предлагают определить место для установки памятного камня повстанцам как символического знака всем деятелям восстания 1863 года, а также издать энциклопедический справочник «Кастусь Каліноўскі».


Другие материалы на эту тему:

Оценка: 
Нет оценок
Тэги: Спадчына Калиновский

Обсудим?

Правила форума Форум Все комментарии в ленте (5)
  • http://be-x-old.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%83%D1%81%D1%8C_%D0%9A%D0%B0%D0%BB%D1%96%D0%BD%D0%BE%D1%9E%D1%81%D0%BA%D1%96 Касту́сь Каліно́ўскі (Вінцэ́нт Канстанты́н Каліно́ўскі; 2 лютага [ст. ст. 21 студзеня] 1838 — 22 сакавіка [ст. ст. 10 сакавіка] 1864) — нацыянальны герой Беларусі[1][2][3], Летувы і Польшчы, адзін з кіраўнікоў нацыянальна-вызвольнага паўстаньня 1863—1864 гадоў; рэвалюцыянэр-дэмакрат, публіцыст, паэт. У наш час К. Каліноўскі лічыцца адным з найбольш вядомых прадстаўнікоў беларускай нацыі ў сьвеце[4]. Шляхецкі род Каліноўскіх гербу «Калінова» вядомы з канца XV ст. Продкі К. Каліноўскага на працягу амаль ста гадоў валодалі маёнткам Калінава на Бранскай зямлі, на памежжы Літвы (Беларусі) і Польшчы, але ў 2-й палове XVIII ст. маёнтак быў прададзены. Бацька — безьзямельны гарадзенскі шляхціц, уладальнік невялікай ткацкай мануфактуры Сымон (Сямён) Каліноўскі; маці, Вераніка Каліноўская (у дзявоцтве Рыбінская), памерла, калі Кастусю было 5 гадоў. Канстантын Каліноўскі нарадзіўся ў вёсцы Мастаўляны Гарадзенскага павету (цяпер у Падляскім ваяводзтве Польшчы). У 1847—1852 гадох навучаўся ў Сьвіслацкай павятовай вучэльні, пасьля заканчэньня якой (1856) некалькі гадоў пражыў у бацькавым фальварку Якушоўка (у валоданьні Каліноўскіх з 1849 году[5]), дапамагаючы ў гаспадарчых клопатах і, відавочна, займаючыся самаадукацыяй. Вялікі ўплыў на К. Каліноўскага меў старэйшы брат Віктар, які навучаўся ў Маскоўскім унівэрсытэце і дасьледваў на даручэньне Віленскай археалягічнай камісіі старадаўнія беларускія рукапісы. К. Каліноўскі сфармуляваў ідэю дэмакратычнай народнай дзяржавы[6]: …не народ зроблены для ўраду, а ўрад для народу. Ушанаваньне памяці У Вільні на Лукіскім пляцы, дзе быў павешаны К. Каліноўскі, у ягоны гонар усталяваны мэмарыял у выглядзе пліты і драўлянага крыжа. У 1926 годзе ў Менску колішнюю Кацярынінскую вуліцу перайменавалі ў гонар К. Каліноўскага[9], а ў 1928 годзе ў БССР быў зьняты мастацкі фільм «Кастусь Каліноўскі», у якім распавядалася пра кіраўніка паўстаньня 1863—1864 гадоў. У 1963 годзе ў гонар Кастуся Каліноўскага назвалі новую вуліцу ў Менскім мікрараёне Ўсход. Ад пачатку 1990-х гг. выказваньне К. Каліноўскага «Не народ для ўрада, а ўрад для народа» зьмешчана ў якасьці эпіграфу на першай старонцы газэты «Рэспубліка». У 1993 годзе на сьцяне віленскага касьцёла Сьвятога Духа, дзе ў былым Дамініканскім манастыры знаходзіўся ў зьняволеньні Кастусь Каліноўскі, з боку вуліцы Ігнота была ўсталяваная мэмарыяльная шыльда ў памяць Каліноўскага[10]. Указам прэзыдэнта Беларусі ад 15 студзеня 1996 году № 26 быў зацьверджаны Ордэн Кастуся Каліноўскага[11], палажэньне пра які было прынятае яшчэ ў 1995 годзе[12]. У наш час узнагарода не выкарыстоўваецца, але пры гэтым не выходзіла адпаведнай пастановы пра яе скасаваньне[13].
  • http://literatura.at.tut.by/kalinouski.html Барацьбiтом за разняволенне, роўнасць, нацыянальнае адраджэнне Беларусi з"яўляецца правадыр паўстання 1863—1864 гг. Канстанцiн Вiнцэнт Калiноўскi. Нарадзiўся ён у шляхецкай сям"i на Гродзеншчыне ў вёсцы Мастаўляны (зараз тэрыторыя Беластоцкага ваяводства ў Польшчы). Вучыўся ў Свiслацкай гiмназii i на юрыдычным факультэце Пецярбургскага унiверсiтэта. Атрымаўшы званне кандыдата права, К. Калiноўскi вяртаецца на радзiму, дзе разам з паплечнiкамi В. Урублеўскiм (будучым генералам Парыжскай камуны) i Ф. Ражанскiм наладжвае выпуск першай беларускай газеты "Мужыцкая праўда". Упершыню на роднай мове ў ёй апавядалася аб праўдзе, у чаканнi якой так збалелiся сялянскiя сэрцы. Невялiкая па фармаце, газета нагадвала лiстоўку-заклiк, у якой на адным цi двух баках папяровага лiста лацiнскiмi лiтарамi друкаваўся тэкст. Усяго ў 1862—1863 гг. выйшла сем нумароў газеты (спачатку ў Беластоку, потым у Вiльнi), падпiсаных псеўданiмам К. Калiноўскага "Яська — гаспадар з-пад Вiльнi".
  • Міф пра Кастуся Каліноўскага. Анатоль Астапенка http://www.arche.by/by/9/30/222 Вось яшчэ адзін твор – пачынальніка беларускага руху пачатку ХХ стагоддзя Антона Луцкевіча. Гэта ягоныя “Выбраныя творы”, выдадзеныя “Кнігазборам” у 2006 годзе. Тут на стар. 311 мяне чакаў сапраўдны сюрпрыз пад назвай: “Праўда аб “Мужыцкай праўдзе”! (напісаны артыкул каля 1932 г.). Луцкевіч піша, што часта можна спатыкацца з заявай аб выданні К.Каліноўскім падчас паўстання газеты “Мужыцкая праўда”. “Заява гэтая да нядаўніх часоў паўтаралася і беларускімі адраджэнцамі, якія, стараючыся выкарыстаць для сваёй акцыі ўсё, што гаварыла аб ранейшых праявах беларускага руху, вельмі даверліва аднесліся да гэтае запраўды ж рэвалюцыйнае звесткі”. Луцкевіч раскрывае недасведчанаму чытачу праўду: “мы можам ўвачавідкі пераканацца, што газетай “Мужыцкая праўда” не была. Гэта быў папросту цыкль адозваў… – і нічога болей. Выходзілі яны неперыядычна і наогул з газетай не мелі нічога супольнага.. зьмест жа адозваў меў на мэце падняць беларускае сялянства проці Масквы і здабыць ягоную прыхільнасць для “польскага ронду” (гэтак Каліноўскі зьбеларушчыў не вельмі ўдатна польскае слова “rząd”).
  • http://pda.nn.by/artykul/36397.html адбудзецца шэсце ад Лукішскага пляцу да гары Гедыміна, дзе пахаваны Кастусь Каліноўскі. Усе жадаючыя, асабліва тыя, хто ў гэты час будзе знаходзіцца ў Вільні, далучайцеся! Хто мае магчымасць, прыязджайце ў Вільню, каб разам ушанаваць памяць змагара за волю нашага Краю. Хто мае магчымасці, арганізоўвайце дзень памяці Кастуся Каліноўскага ў Беларусі: у месцах, звязаных з дзейнасцю Каліноўскага і паўстанцаў 1863 году — у Свіслачы, Якушоўцы, Гародні, вёсцы Плябань на Вілейшчыне, і ўвогуле, дзе ёсць такая магчымасць.
  • [quote="нет"]Указам прэзыдэнта Беларусі ад 15 студзеня 1996 году № 26 быў зацьверджаны Ордэн Кастуся Каліноўскага[11], палажэньне пра які было прынятае яшчэ ў 1995 годзе[12]. У наш час узнагарода не выкарыстоўваецца, але пры гэтым не выходзіла адпаведнай пастановы пра яе скасаваньне[13].[/quote]Ладно, Калиновский с полькой фамилией, а Быков, что - с российской? Так в правительстве Беларуси фамилии разные, но они, скорее всего, в памяти российской будут. Особенно, когда республика будет автономией.